Các cặp quan hệ từ thường gặp và các bài tập vận dụng trong tiếng Việt lớp 5 

Cặp quan hệ từ là các từ được sử dụng để nối giữa các từ với nhau, nối giữa hai vế trong một câu, giữa đoạn văn với đoạn văn. Biết cách sử dụng linh hoạt các quan hệ từ này sẽ giúp cho câu văn, bài văn trở nên mượt mà và sinh động hơn. Dưới đây là cách sử dụng từng loại cặp quan hệ từ thường gặp, cùng theo dõi nhé!

THẾ NÀO LÀ QUAN HỆ TỪ?

Quan hệ từ được hiệu đơn giản là các từ nối như và, hoặc, nhưng, hay,… giữa các từ hoặc giữa 2 vế của câu với nhau để tăng tính chặt chẽ giữa các từ ngữ và các câu văn với nhau.

Ví dụ: Tôi và bạn đấy đều rất thích xem bóng đá.

Trong câu văn trên, quan hệ từ “và” thể hiện mối quan hệ ngang bằng giữa tôi và bạn đấy khi cùng có chung sở thích xem bóng đá.

MỘT SỐ CẶP QUAN HỆ TỪ THƯỜNG DÙNG TRONG TIẾNG VIỆT

Dưới đây là một số cặp quan hệ từ thường được sử dụng thông dụng trên tiếng Việt mà học sinh cần nắm được dựa trên ý nghĩa biểu thị của chúng.

Biểu thị quan hệ: Nguyên nhân – Kết quả

Các cặp quan hệ từ thể hiện Nguyên nhân – Kết quả bao gồm:

Vì … nên…

Do … nên…

Nhờ … mà…

VD: Vì hết tiền nên tôi không thể mua chiếc váy mà mình yêu thích

Biểu thị quan hệ: Giả thiết – Kết quả; Điều kiện – Kết quả

Các cặp quan hệ từ thể hiện Giả thiết – Kết quả, Điều kiện – Kết quả bao gồm:

Nếu … thì…

Hễ … thì…

Giá mà … thì …

VD: Nếu hôm nay trời mưa thì chúng tôi sẽ không thể đi dã ngoại ở Ba Vì như lịch hẹn.

Biểu thị quan hệ Tương phản, đối lập

Các cặp quan hệ từ thể hiện Tương phản, đối lập bao gồm:

Tuy … nhưng…

Mặc dù … nhưng…

VD: Tuy tôi và cô ấy có nhiều điểm trái ngược nhau nhưng tôi vẫn rất yêu quý cô ấy

Biểu thị quan hệ Tăng lên

Các cặp quan hệ từ thể hiện Tăng lên bao gồm:

Không những … mà còn…

Không chỉ … mà còn…

VD: Không những anh ấy đẹp trai mà nhà anh ấy còn rất giàu

Thông thường quan hệ từ chỉ có một từ nối nhưng với cặp quan hệ từ thì bắt buộc phải có ít nhất từ 2 từ để nối 2 vế của câu lại với nhau.

BÀI TẬP VẬN DỤNG SỬ DỤNG CẶP QUAN HỆ TỪ TRONG TIẾNG VIỆT LỚP 5

Dạng 1: Xác định quan hệ từ trong câu/bài

Đối với dạng bài này các bạn học sinh cần hiểu được ý nghĩa của câu, đoạn văn trong bài nói về vấn đề gì, từ đó xác định được quan hệ từ và cặp quan hệ từ chính xác nhất.

VD: Thầy dạy võ rất ngạc nhiên vì thấy Nam có thể thông thạo rất nhanh các môn võ thầy truyền dạy.

Trong câu trên, “vì” là quan hệ từ thể hiện mối quan hệ mối quan hệ nguyên nhân – kết quả (nguyên nhân khiến thầy giáo ngạc nhiên là vì thấy Nam thông thạo các môn võ).

Dạng 2: Điền quan hệ từ/cặp quan hệ từ thích hợp

Đối với dạng bài này, chỉ cần học sinh nắm được nội dung và ý nghĩa của câu văn từ đó sẽ lựa chọn được quan hệ từ hoặc cặp quan hệ từ phù hợp nhất.

VD: Bông hoa hồng và hoa cúc đều đã héo rũ.

Ở câu trên, ta sử dụng quan hệ từ “và” để thể hiện mối quan hệ ngang bằng giữa “hoa hồng” và “hoa cúc”.

Dạng 3: Đặt câu với quan hệ từ/cặp quan hệ từ cho trước

Phần này chúng ta cần nhận biết được quan hệ từ hay cặp quan hệ từ biểu thị ý nghĩa gì trong câu phù hợp với câu văn/đoạn văn được đưa ra.

VD: Giá mà trời nắng đẹp thì nhất định chúng tôi sẽ đi bơi

Như vậy trong bài viết này các bạn đã biết cách xác định được các quan hệ từ, cặp quan hệ từ và ý nghĩa của chúng đối với câu văn, cách sử dụng sao cho hợp lý nhất. Có thể nói đây là kiến thức rất quan trọng trong phần kiến thức tiếng Việt lớp 5 mà học sinh cần nắm được để không bị lúng túng khi làm bài văn. Đặc biệt với những bạn xác định theo môn Văn lâu dài thì lại càng cần luyện tập nhiều cách sử dụng nhuần nhuyễn để bài văn sinh động và có cảm xúc hơn. Chúc các bạn ôn tập tốt nhé!