Phân tích 3 chi tiết mang tính biểu tượng trong tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa
Tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa của tác giả Nguyễn Minh Châu có rất nhiều chi tiết nghệ thuật mang tính biểu tượng cao. Trong đó Tấm ảnh nghệ thuật trong bộ lịch cuối năm, món Xương rồng luộc chấm muối và Giọt nước mắt của người đàn bà làng chài là 3 chi tiết đắt giá nhất. Chúng ta sẽ cùng đi phân tích nhé!
CHI TIẾT TẤM ẢNH NGHỆ THUẬT TRONG BỘ LỊCH CUỐI NĂM
Trước hết đó là một bức ảnh thuần nghệ thuật dành cho những nhà sành nghệ thuật: Một bức ảnh mang vẻ đẹp toàn mỹ, vốn là một cảnh đắt trời cho, kết tinh công phu và sự may mắn của người nghệ sĩ. Một bức ảnh về con thuyền được chụp từ ngoài xa với vẻ đẹp hài hoà giữa con người và cảnh vật. Một cảnh đẹp được ghi lại bằng một ấn tượng thuần tuý nghệ thuật. Bức ảnh không chỉ đem đến một niềm hạnh phúc cho người sáng tạo mà còn đủ sức thuyết phục với cả những nhà sành nghệ thuật và có sức sống lâu bền “mãi mãi về sau”…
Đằng sau bức ảnh nghệ thuật đó là một cuộc sống hiện thực trần trụi, lam lũ mà trung tâm là hình ảnh người đàn bà vùng biển cao lớn với dáng người thô kệch… bước những bước chậm rãi, bàn chân đặt trên mặt đất chắc chắn, hoà lẫn trong đám đông.
CHI TIẾT GIỌT NƯỚC MẮT CỦA NGƯỜI ĐÀN BÀ LÀNG CHÀI
Thể hiện nỗi đau, sự bất lực của người vợ, người mẹ trong hoàn cảnh hết sức éo le: Trước đó, dù hứng chịu trận đòn roi trút xuống như lửa cháy, người đàn bà vẫn “cam chịu đầy nhẫn nhục, không hề kêu một tiếng, không chống trả, cũng không tìm cách trốn chạy?” Chỉ khi bị đứa con phát hiện, chứng kiến cảnh tượng đau lòng: Con đánh cha, cha đánh con, người đàn bà mới đau đớn bật khóc. Giọt nước mắt bật ra từ những xót xa, tủi nhục mà người đàn bà dồn nén, chất chứa bấy lâu trong lòng. Hơn hết, giọt nước mắt bật ra từ trái tim người mẹ: bất lực không thể bảo vệ được tâm hồn non nớt, thơ ngây của đứa trẻ, bất lực nhìn cái gia đình mà mình cố sức giữ gìn có nguy cơ tan vỡ…
Nhìn chung, chi tiết này thể hiện:
- Nỗi đau, sự bất lực của người mẹ không thể bảo vệ được tâm hồn ngây thơ, trong sáng cho đứa trẻ.
- Giúp khắc họa tính cách, tâm lí nhân vật, thể hiện bi kịch của nhân vật và cho thấy chiều sâu tư tưởng nhân đạo của Nguyễn Minh Châu.
CHI TIẾT MÓN ĂN XƯƠNG RỒNG LUỘC CHẤM MUỐI
Hình ảnh “xương rồng luộc chấm muối” được hiện lên trong lời kể của người đàn bà làng chài với chánh án Đầu tại tòa án huyện. Qua lời kể này của người đàn bà đã cho ta thấy một cuộc đời lam lũ, bất hạnh và bươn trải của chính bà và cũng là số phận chung của những người sống cùng trong gia đình bà. “Giá tôi đẻ ít đi, hoặc chúng tôi sắm được một chiếc thuyền rộng hơn” “đám đàn bà ở thuyền đẻ nhiều quá, mà thuyền lại chật” đã gói gọn những khổ nhọc của một đời luôn bán mặt cho đất bán lưng cho trời. Vì cuộc sống lúc nào cũng túng quẫn, hình ảnh “xương rồng chấm muối” của gia đình ấy, cũng đã hé mở nguyên nhân sâu xa của nạn bạo hành gia đình. Chính vì người chồng khổ quá, nên những lúc như vậy là xách bà ra đánh. Những cái đánh vũ phu và tàn nhẫn, những cái đánh như trút xuống, liên tiếp và đau đớn biết bao. Chi tiết đã cất tiếng nói về giá trị hiện thực của tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa, phản ánh cái đói cái nghèo của người dân miền biển nói riêng, và cũng là cái khốn khó chung của người dân Việt Nam thời hậu chiến. Và chi tiết cũng đã là một tiếng nói của ngòi bút nhân đạo sâu sắc, Nguyễn Minh Châu đã đi sâu vào bản chất để khắc họa nỗi lo âu, khắc họa về tình trạng nghèo đói, tối tăm cùng cực, và gốc rễ của nạn bạo hành gia đình cũng chính từ cái nghèo đói đó mà ra.
Tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa đã làm hiện lên cuộc sống nghèo cơ cực của những người dân miền biển, qua đó truyền đạt giá trị nhân văn sâu sắc. Đây cũng là một trong những tác phẩm thường xuất hiện trong bài thi. Chính vì vậy các bạn học sinh có thể tham khảo cách phân tích 3 chi tiết đắt giá nhất trong bài, từ đó có hướng triển khai ý đúng nhất nhé!
